Atıf Ünaldı

A-Devlet
Yeni sakız e-devlet. Neymiş herşey daha hızlı olacakmış. Nüfus sayımı denemesinde son derece başarılı olduk, artık bu konudaki herşeyi internetten görebiliyoruz ya şimdi iş e-devlete kaldı. Bu ninni ne zaman bitecek merak içinde bekliyoruz.
Microsoft Sitebuilders toplantısında sql üzerinden yeni bir query sistemi anlatılıyor. Konu oldukça ilginç, elimizde datanın çeşitli boyutlardan query edilmesi ve sonuçlarının analiz edilebilecek şekilde üç boyutlu bir analiz yapısı. Anlatımdan sonra Yeni Zellanda nüfus sayımı sonuçlarının database üzerinde tutluşu ve analiz edilmesi konusunda bir örnek gösteriliyor. Arkadan bir ses geliyor;
– Bizim nüfus sayımını da böyle analiz edebilir miyiz?
Cevap ise yanındaki arkadaşından geliyor:
– Tabii ama biz daha toplamı bile öğrenemedik.
Yeni Zellanda’da nüfus sayımı datası üzerinden erkeklerin sigara içenlerinin, içmeyenlere oaranını bir web sitesinden görme imkanı varken, biz sonucunu bile öğrenemiyoruz. Nerede bu e-devlet?

B-Devlet
Bilişemediklerimizden misiniz?
Gümrüklerimizde son birkaç ay içinde son derece büyük bir bilişim ürünleri birikimi oldu. Teknoloji ürünlerinin Türkiye’ye girişi konusunda yeni bir yasa çıkarıldı. Türkiye’nin bir teknoloji çöplüğü olmasını engellemek amacıyla, içeri girecek bütün ürünlerin üzerinde 2001 model yazısının olması gerekiyormuş. Arabaların bu tip bir yazı ile geldiğini biliyorum ama bir bilgisayarın yada bir ses kartının üzerinde 2001 model yazısı görmedim. Görebileceğimi de zannetmiyorum. Zaten bu ülkeye eski teknolojiyi sadece tabak çanak basını soktu. Onları da bu tip yasaların durdurabileceğini zannetmiyorum. Olan Türkiye’deki distribitörlere oldu. Yine ürünler kaldı. Piyasadaki teknolojiler pahalandı. Zaten bu ülkede arasanızda eski teknoloji bulamazsınız. İsterseniz MMX mdel hatta bırakın MMX’i Pentium model bir cpu arayın. Olur ya cpu’nuz bozulmuştur ve anakartınızı değiştirmek istemiyorsunuzdur. Denemesi bedava. Piyasa da zaten eski teknoloji bulmak mümkün değilken bu şirketlerin hareketlerini kısıtlamak ne akla hizmet?

C-Devlet
Communication…
Hala TT satılacak diye bekliyenler vardır eminim. Ben açıkcası 95’te satılsaydı sevinecektim ama artık 2001’deyiz ve bu saatten sonra satılsa kaç yazar merak ediyorum. Avrupa’da telekominikasyon şirketlerinin satışı bitti. Yani artık piyasa da para da kalmadı, bu işin avantaj dezavantajları da ortaya çıktı. Eğer bu işten devletler zarar ettiyse satmamızın anlamı yok. Yok eğer devletler bu işten kar ettilerse, o zaman zaten araki TT’yi alacak birini bulasın. Bu saatten sonra her halikarda bizim TT kelepir oldu. Zaten görünen o ki kimsenin de satmaya niyeti yok…

D-Devlet
Devamlılık
1991’den bu yana internet popüler olsun diye uğraşıp durduk. Yıllar gelip geçti. Geçen yıl internet bir anda popüler bir hal aldı. Herkes konuya ilgi duymaya başladı. Biz de ne ala bu ülkede yeni yapılanmalara yol açar diye beklerken, aptal sarışınlardan, karizmatik beyaz saçlı beylere kadar onlarca kişi parsayı paylaşıp yeni popülerleri tüketmek için başka limanlara yelken açarken, bilişimciler arkadan bakakaldılar. Üzerine bir de kriz yaşadık. Bundan herkes payını aldı ama galiba paylar eşit dağıtılmadı. Onlarca teknoloji şirketi iflas etti. İflasların arkasında çeşitli nedenler var belki ama onlarca beyin ve kalifiye eleman ortalığa döküldü. Dökülmekle kalmadı, büyük bir kısmı batıya göçünü devam ettirip ver elini Amerika yaptılar. Buyurun işte kalifiye elemanlarımızdan oluyoruz. Tabii biz de beyin çok nasıl olsa onlar gidip orada hintlilerin yerlerini doldursunlar, biz burada yeni elemanlar yetiştiririz.
Devletin devamlılığı bu olsa gerek… Batıya göçün devamı….

E-Devlet
Efendiler;
Efendiler kendinize geliniz diyesi geliyor insanın. Bilişim’i durdurup adını konuşmakla birşey olmuyor. Beline baltayı vuracağınıza neden yardım almayı denemiyoruz.?
NETleşmek üzere….
Benden Duymuş Olmayın

– Dot.com.tr krizi devam ediyor. Aslında öncelikli olarak, holdinglerin eteklerine yapışan şirketler döküldü. Zaten büyük bir kısmı açıklarını holdinglerin diğer şrketlerine kapattırıyorlardı. Harvard Üniversite’sinde dot.com şirketleri olma yolundaki bu kuruluşları ayrı bir kategoride değerlendiriyor. Yani Türkiye’de bu mantıkla dot.com şirketi pek yok. Malum o zaman bizi kriz etkilemiş olamaz.
– Bu relay’e açık SMTP server’ların durumu ne ilginç. Geçen haftalarda medya kuruluşlarımızın birindeki bu sıkıntıyı size söylemiştim. Bir de finans kuruluşumuzun böyle bir sorunu var, ama bilşim uzmanının bunu farketmesi için daha çok ekmek yemesi lazım gibime geliyor.
– Bu finans kuruluşları da çok oluyor. Yine bir kuruluş yüzünden koca holding yerle bir oldu. İşin kötü tarafı yine ilk düşen koca holding’in internet şirketi oldu. Tabii ucuza net şirketini görünce şirketin üst düzey yöneticilerinden biri şirketi ucuza kapattı.

Haftanın Sayısı

9
Yeni platformun yeni ve geometrik yükselen bir reklam pastası olduğunu da gözden kaçırmamak gerekir. Geometrik gelişmeye örnek olması açısından birkaç rakam vermek sanırım yararlı olur. Dünyada internet üzerinde reklam için dönen para, 1995 yılında 100 milyon dolarken, bir yıl sonra 390 milyon dolara yükselmiştir. Aynı mantıkla bu rakam bu yıl tahminlerin neredeyse iki katı yüksek çıkmış, büyük forecast şirketlerinin tahminleri 4.4 milyar dolarken, bu rakam 9 milyar dolar olarak hesaplanmıştır. Türkiye’de ise yine aynı yıllarda bu rakamlar telaffuz edilir hale gelmiştir , 1999 yılında 5 milyon dolar iken ekonominin iniş çıkışlarına rağmen 2000 yılında 9 milyon dolarlara ulaşmıştır. 2001 yılında Türk şirketleri ilk defa internet reklamlarını bütçede kalem olarak almış olduklarından, bu yıl 75 milyon dolarlık bir tahmin oluşmuştur. Bu sayede Türkiye’de reklam bütçesinde belli bir paydanın internet üzerinden döneceği de tahmin edilmektedir.

Haftanın Ekranı:
Aria.com
Ben bu siteyi gerek tasarım gerekse logo yönünden çok beğendim. Aslında renler fazla cırtlak.. Biraz daha pastel tonları kullanılabilirdi. Bir de yuvarlak yerine elips kullanılsa tadından yenmez güzel bir logo olurdu. Bu arada bu logo bana bu aralar yapılan bir kampanyayı hatırlattı ama isim aklıma gelmiyor şimdi. Neyse bu koskoca iletişen toplumda birinin aklına mutlaka gelir ;-))

Medyanın Kronikleşmiş Hallerine Eleştirel Bakış

Yer: Bir mahalle berberi

Tarih: 04.02.2001

Hürriyet Gazetesinde Emin Çölaşan’ın internet ortanımda okuyucuları ile buluşma çabası konu ediliyor. “Haber”e göre, Emin Bey chat ortamına girince önce birkaç korsan bilgisayarcı, onun ismine yakın nickler alarak kaos yaratmaya çalışmışlar. Daha sonra da Emin Bey’in chatte olduğunu farkeden internet kullanıcıları öyle bir akın etmişlerki chat ortamı kilitlenmiş. Şimdi iyi hoş da siz böyle bir chat ortamına bir konuk yazar alıyorsanız, onun ismine yakın nicklerin alınmasını neden engellemiyorsunuz? Hadi bunu düşünemediniz ve saldırılar oldu, peki ne akla hizmet sistemimiz yoğun ilgiden kilitlendi diyorsunuz? Televizyonda çalıştığım günlerde, yaptığımız bir yarışma programında bunu yaşamıştık. Telefon santraline gelen yoğun talep, o bölgenin hatlarının belli bir sure kilitlenmesine neden olabiliyordu… Fakat bahsettiğiniz, telefon değil internet server’ınız? Buna ya inanmamamız lazım yada internet altyapınızın nasıl bu kadar kötü olduğunu sorgulamammız lazım. Örneğin sizin load balance yapan bir serverınız bir cluster yapınız yoksa nasıl internet işine girişiyorsunuz. Yapmayın daha iyi. Gerçi suç tam olarak sizde de değil, bu işi hala iki üniversite öğrencisinin boş zamanlarında yürütebileceği bir faaliyet olduğunu zanneden patronlarınızdan kaynaklanıyor.

Yer: Hisar Üstü, Malum çok sevilen bir kahvaltı mekanı Kale.

Tarih: 06.02.2001

Yoğun iş temposundan sıkılıp yine buraya sığındım. Biraz stres atmak için bal-kaymak yeyip süt içiyorum. Buranın Bal kaymağı, menemeni ve manzarası nefistir. Aslında sıkıntımı atmak için manzarayı seyretmek yerine, Aktüel’de eski ve çok sevgili dostum Şahin Artan’ın sayfasını okuyorum. Yine çizgi roman işine kafayı takmış .Türkiye’nin en eski çizgi roman kolleksiyoncularındandır kendisi. Ama ondan şu ana kadar çizgi roman almayı başaran da olmamıştır. Gerçi birgün bir konuşmamız sırasında bana sen Conan seversin sana birkaç Conan getireyim dedi ama laf orada kaldı. Hala bekliyoruz bakalım. Yazısında çizgi roman ısmarlarken Hotmail üzerinden yazdığı bir mailin nasıl bloklandığını anlatıyor. Aslında bu konuyu sadece bu noktada bırakmış olmasına üzüldüm. Ondan bu bloklamanın neden şimdiye kadar gerçekleşmediği ama şu an böyle birşeyin olduğu, ayrıca neden hotmaile gelen değil hotmailden giden mesajlara bloklama konulduğuna dair bir açıklama okumak isterdim. Ama nedense Şahin işin bu kısmını atlamış. Asıl mesele Ms’in yeni çıkarmış olduğu MSN explorerdan kaynaklanıyor. Bu program sayesinde Hotmail hesabınızı bir webmail değilde pop3 mailmiş kadar kolay kullanabiliyorsunuz. Tabii bu sadece mail almayla değil, mail yollamayla da ilgili. Tabii Hotmail bu kolaylığı yapınca giden maillerden dolayı abuse liste girmekten korktuğu için bir bloklama yapmış olduklarını sanıyorum. Ms yine kullanıcısı için işleri kolaylaştırmak istemesinin kurbanı oldu diye düşünüyorum.

Yer: Bilgi Üniversitesi, Prof. Nabi Avcı’nın odası

Tarih: Geçen yıl bu zamanlar

Nabi Hoca ile Türkiye hakkında konuşuyoruz. Hani şu meşhur “Öteki Türkiye” konuşmalarından aylar önce. Bize konuyla ilgili yazdığı yazıları gösteriyor. Aylar sonra bu konuşmalar genel medyada da patlak verince merak ediyoruz ne zaman birisi kavramın asıl sahibi Nabi hocadan bahsedecek diye ama çıt yok. Sahiplenen sahiplenmiş bile konuyu. Nabi hoca ise gülüp geçiyor. Tam da bu dönemlerde Bilgi Üniversitesi sınırları içinde hummalı bir çalışma Kürşat Bumin tarafından yürütülüyor. Http://www.medyakronik.com … Medyanın Kronikleşmiş Hallerine Eleştirel Bakış… Bu yazıyı Bilgi Üniversitesindeki bu siteye emeği geçen herkese itaf ediyorum.

NETleşmek üzere..

Benden Duymuş Olmayın.

Bir ISP haberi de diğer taraftan. Yine bir holding bünyesindeki ISP, yine bir küçülme haberi. Görünen o ki çalışanlarının büyük kısmı iş aramaya başlamış. Çünkü şirket başka bir A.Ş.’ye geçiş aşamasındaymış.

Bilişim Oskarlarında jüri üyesi olduğum için katıldığım bir törende internet erişimi konusunda yeni bir girişimin olacağını öğrendim. Bu aralar erişim için alternatif arayacağınıza beklemenizi öneririm. Birkaç ay içinde bu ürünün çıkacağını tahmin ediyorum.

20 Şubatta Türkiye Bilişim Derneğinin konuğu olarak, Bursa’da Kültür Parkı içinde Büsiad’ın salonunda seminerler vereceğiz. Hepinizi bekleriz.

Size bir iyi bir kötü haberim var. Sagem yeni bir telefon çıkarmış. Üzerinde Pocket PC ve Wİn CE var. Bu iyi haberdi. Kötü haber ise artık cep telefonunda virüs miti gerçek olmak üzere.

Haftanın Sayısı

2.6

Bir dostumuz oturmuş saymış, 1995 yılında 101 milyar e-mail internet üzerinde dolaşmış. Bu rakam 2000 yılında 2.6 trilyon olmuş. Fakat yanılmıyorsam bu yıl içindeydi, bu mesajlardan biri dünyaya değil uzaya atıldı. Bu denemeden sonra kaç mesaj gitti Nasa’nın smtp serverına sormak lazım ama en azından dünyadan uzaya giden bir mesaj olduğunu biliyorum. Bu demektirki uzay mekiklerinde bir pop3 bir de smtp server var. Acaba ip’si kaç? Ping yapılabiliyor mu? Açığı var mıdır? Bizim hackerlar uzayı hacklese ne komik olur.. Neyse ki Amerika müttefikimiz ;-))

Haftanın Ekranı

Bu hafta medyadan gidiyoruz ama insan bunu görüpte yazmadan edemiyor. Pes doğrusu insan burayı da bu şekilde açık bırakır mı?

Eğer bu sayfayı okumakta zorluk çekiyorsanız lütfen control alt delete tuşlarına birlikte basın. Sorunlarınız çözüldüğünü görecek yazan bir web-sitesine girdiğimde, windows 95 daha piyasaya çıkmamıştı. O dönemlerde bu tuşlar ayrı bir güzel, ayrı bir özellikliydi. Çünkü bastığınız anda bilgisayarınız anında kararır ve cold boot yapardı.
Yine aynı dönemlerde, Türkiye’de ISP’ler yeni yeni kuruluyor ve helpdesklere işi bilen kimse olmadığı için teknik elemanlar oturtuluyordu. Bilgisayarın başında işi bilen teknik eleman cinnet geçirirken karşıda onu kızdırmamak için her sorusunu özür dilerim diyen müşteri…help deskteki çocuk en sonunda bu işi ancak bir cold boot ile halledebileceğini hissediyor:
– beyefendi cold boot yapar mısınız?
– ?
– Beyefend yani control- alt- delete tuşlarına basacaksınız?
– Nerede bu tuşlar…
– (Tuşların detaylı tarifi) Şimdi bunlara birden basın
– Hepsine birden basamıyorum ki?
– O zaman şimdi bir elinile control ve alt tuşuna basın öbür elinizle de delete’e
(pat küüüt)
– Yav, demin basmaya çalıştım olmadı. Sonra sert bişeyle vurmayı denedim yine olmadı. Sonra control tuşuna bir elimle bastıp, diğer elimle delete tuşuna bastım ama alt tuşuna basacak elim kalmadı…
– …
– Alo
– …
– Alooooo, aloooo. Ne oldu bu adama şimdi yahu…

İşte böyle ctrl-alt-del bu kadar önemli üç tuş. Yine uzun süredir posta kutularımızda dolaşan bir mesaj. Bir resim. Resmedilen bir keyboard. Üzerinde sadece üç tuş var. Altında bir haber, Microsoft keyboardunu üretti. Komik bir sataşma. Eğlenceli. Microsoft Türkiye’deki dostlarımızla paylaşıyoruz, hep beraber gülüyoruz. Geçen gün Microsoft’un sistemine bir havker dadandı. Kendisi cidden kendi bulduğu bir açıktan yararlanarak bir sitemi delmiş. Yakalanınca Microsoft teklif götürdü.
Bu aralar Microsoft’un başına gelmeyen kalmadı. Son olarak whistler’dan sonar ie 6.0 ‘da çalındı. Bu da beklenen bir gelişmeydi aslında. Güvenlik mekanizmalarının yetersizliğinin ne olduğunu anlatan bir gelişme. Çinliler Türk tehlikesinden kurtulmak için Çin seddini yaptırmış . Komik br güvenlik anlayışı..Tıpkı firewall’lar gibi.. Daha sonar soğuk savaş dönemi başladı. Potansiye düşmanın bilgilerini çalmak ve hareketlerini öğrenmek. Bu şu an hacker ve DoS ataklarına güzel örnekler. Peki daha sonra tam bir enformasyon savaşı başlayacak. Herkes kendi fikrinin kafalara sokmak için uğraşacak.
Hep diyorumya internette yeni birşey yok. Sadece insan var. Adem’den bu yana gelen alışık olduğumuz insane. Onların ilişkileri ve iletişimleri var. Sadece bu…
NETleşmek üzere…

Benden Duymuş olmayın:
– Batan, batana… Sonu nereye gidecek kimse bilmiyor. Aslında bu belki de internet düşünen, internet yaşayanların işine yarayacak. Danışmanların internet projelerinde ne kadar önemli oldukları, 400 dolara üniversite öğrencisine web sitesi yaptırıldığında neler kayedileceği, artık daha iyi anlaşılacak.
– Geçen aylarda üniversite öğrencilerini hedef alan bir yarışma yapılmıştı. Tanıtımı sırasında çoğumuzun anlayamadığı şey, kazanan gruba nelerin verileceği idi. O zaman projenin geliştirilmesi için ne gerekiyorsa yapılacağı söyleniyordu ama şu anda bu grubun ciddi bir sermaye ihtiyacı var !?!?
– Bu hafta içinde bir yazılım şirketinin browser’ı çalındı. Gizli bir betanın çalınması ve sonra netten download edilebilir olması herkesin kafasını karıştırdı. Bu siteye korkunç bir hücum oldu. Ama yetkilileri programı istek üzerine yayından almışlardı.
– Bu gençler korkunç hızla geliyorlar. Tahminen 13-14 yaşında olan bir okurum mesaj atmış, internet’in ve chat’in Türkçe’yi nasıl bozduğunun üzerinde durmamı istiyor. Bu çocuklar son derece hızlı geliyorlar.. Beni çok korkutuyor bu yeni jenerasyon…
Haftanın Sayısı:
6.0

Internet Explorer’ın en son versiyonu. Görüntüde pek bir yenilik yok. Zaten artık anladığım kadarıyla sadece engine’ini düzeltiyorlar. Görüntü konusunda yapılanlar için MSN kullanmanızı tavsiye ederim.. Naısıl olsa yine aynı engine var…

Haftasonu Ali Atıf Bir coca cola web sitesi ve işin reklamcılık yönünden ne amaca hizmet edemediği konusunda hoş bir yazı yazmıştı. Büyük keyifle okuduğumu belirtmek isterim. Aslında Atıf hoca konuyu reklamcılık açısından değerlendirmişti, ama işe bir de internet profesyoneli gözünden bakınca başka yanlışlıklar da görmek mümkün.
Öncelikle eğer bu projenin hedef kitlesi interneti gerçekten belli bir düzeyin üzerinde kullanan power user’lar ise proje ufak kalmış. Site çok dallı budaklı olmasına rağmen aslında pek de birşey vermekten uzak. Sitedeki oyunlar MUD mı FRP mi yoksa board games mi bunu anlamak mümkün değil. Hepsi biribirine karıştırlıp anlaşılmaz bir mix yapılmış. Aslında Coca Cola’nın internet üzerinde Pazar arayışı olması doğru. İnternet kullanıcılarının hepsinin severek içeceği bir içeceğin moda olması, Coca Cola için son derece büyük bir pazarı kaybetmesi olur. Bu noktada oluşturulacak site ise internet kullanıcılarının resmi içeceği imajıdır. Bu noktada serinyer gibi bir site projesi için internet kullanıcılarını biraraya getiren ve onlerın haberleşmelerine imkan veren bir yapı oluşturmak daha doğru olacaktı. Bu noktadan bakınca Atıf hoca’nın dediği gibi bu siteye birkez giren kişiyi bir daha o siteye çağırmak mümkün değil. Bir internet profesyoneli olarak ben de böyle bir siteye ikinci kez girmezdim.
Geçen hafta “Siber Kültür” konusunda yazdığım yazıya, feedbackleriniz geliyor. Bunları değerlendireceğimi ve özellikle manga konusunda yeni birşeyler yapacağımı belirtmek isterim. Bu konuya ilgi duyan dostlarımın web sitemdeki siber kültür yazısının altına mesajlarını yazmalarını rica ediyorum. Bu sayede size kocaman bir dosya hazırlayabiliriz. Şu andan itibaren canteen’de yapacağım ilk büyük dosyayı manga konusuna ayıracağım. Daha önce Gecenet programını yaparken de sizden manga konusunda feedbackler almış ve BRT televizyonunda manga çizgi filmler konulmasını sağlamıştım.
Manga’nın internet kültüründe etkisini kimse inkar edemez. Bu konunun dışında da mesajlarınız geliyor. Özellikle hardware konusunda sorduğunuz sorularınızı biraz daha yavaş cevaplandırabiliyorum ama internet teknolojileri ve uygulamaları konusundaki sorularınıza hemen cevap verebiliyorum. Umarım hızımdan mutlusunuzdur. Bunun dışında yazdığım yazılar konusunda da aktif etkilerinizi bekliyorum. Bunlar benim için son derece önemli. Bana mail atabilirsiniz. Eğer yazılarım konusundaki düşüncelerinizi herkesin bilmesini istiyorsanız bunu www.unaldi.org adresinde yazının altına da yazabilirsiniz.
Hazır laf sitelerden açılmışken, yaptığımız iki anketin sonuçlarını da size açıklamak istiyorum. Aylardır www.canteen.com.tr adresinde devam ettiğimiz internette sansür olmalı mı sorusuna siz gençlerden sansüre hayır cevabının gelmesi bizi çok mutlu etti. Bu anketimiz bir süre daha devam edecek. Anket’i oylayanların 10.000 kişiyi bulmasını bekliyoruz. Bu arada benim sitemde de bir anket devam etmekte. Konu Ttnet’in özelleştirilmesi. Anlaşılan ziyaretçilerimin çoğu Ttnet’in bu yüzyılda özelleştirilmesi konusunda pek de acele edilmesi gerektiğine inanmıyorlar. Tabii ki bu hızla bizi bile özelleştirirler diyenler de var. Ama inanın sayıları 19 kişiyi geçmiyor.
NETleşmek üzere

Benden duymuş olmayın
Gerçi benden duymuş olmayınlığı mı kaldı? Bu köşede sayısız kez bahsettiğim , sonunda isim vererek eleştirdiğim Turkport yayınını durdurdu. Bu internet işini geleneksel pazarlama mantığı ile yapabileceğine inanan herkese ders olsun
Ixir Siemens anlaşmasının miktarını düşürmüş. 4 sitelerini kapatıp, 3 çalışanından ikisini işten çıkarın şirket artık ciddi anlamda zor durumda. Fakat iki güzel projesi son derece başarılı bir şekilde işliyor. Hatta geçen hafta ntvmsnbc projesi ödül aldı.

Haftanın sayısı

3
ASP, ISP her nereye baksanız internet ve bilgisayar teknolojisi üç harften oluşur. Peki bu üç harfi önemli hale getiren neydi? Msdos işletim sisteminin köklerinden kaynaklanan bu üç harf kuralı artık kimse tarafından bilinmemekle birlikte kullanılmaya devam ediyor ve devam edecek.